ควันบุหรี่มือสองหมายถึงควันที่เกิดจากการเผาไหม้ของบุหรี่และควันจากการหายใจออกของผู้ที่สูบบุหรี่ ซึ่งผู้ที่ไม่ได้สูบได้รับโดยไม่ตั้งใจ การได้รับควันบุหรี่มือสองเป็นภัยต่อสุขภาพที่ร้ายแรง
เนื่องจากสารเคมีอันตรายที่อยู่ในควันบุหรี่สามารถทำให้เกิดความเสียหายแก่ร่างกายได้ รวมถึงการอักเสบของเส้นเลือด ซึ่งอาจนำไปสู่โรคหลอดเลือดหัวใจและปัญหาสุขภาพอื่น ๆ
-
สารพิษในควันบุหรี่
ควันบุหรี่มือสองประกอบด้วยสารเคมีที่เป็นพิษมากกว่า 7,000 ชนิด รวมถึงนิโคติน คาร์บอนมอนอกไซด์ และทาร์ สารพิษเหล่านี้สามารถทำลายระบบหลอดเลือดได้โดยตรงเมื่อถูกหายใจเข้าไปในร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นผู้สูบบุหรี่เองหรือผู้ที่สูดดมควันบุหรี่จากผู้อื่น เมื่อสารพิษเหล่านี้เข้าสู่กระแสเลือด พวกมันจะกระตุ้นให้เกิดการตอบสนองทางอักเสบภายในหลอดเลือด
-
การกระตุ้นการอักเสบของเส้นเลือด
การได้รับควันบุหรี่มือสองอย่างต่อเนื่องจะกระตุ้นการอักเสบภายในผนังหลอดเลือด สารพิษในควันบุหรี่ เช่น นิโคตินและคาร์บอนมอนอกไซด์ มีส่วนในการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้ตอบสนองต่อสารเคมีที่เข้าสู่ร่างกาย เมื่อระบบภูมิคุ้มกันถูกกระตุ้น จะมีการปล่อยสารที่เรียกว่า **ไซโตไคน์** (cytokines) ซึ่งเป็นสารที่ส่งสัญญาณให้เกิดการอักเสบ ทำให้ผนังหลอดเลือดเริ่มมีความเสียหายและอ่อนแอ
การอักเสบในเส้นเลือดนี้ยังเป็นสาเหตุให้เกิดการสะสมของ **ไขมันและคราบจุลินทรีย์** บนผนังหลอดเลือด ซึ่งทำให้เกิดโรคหลอดเลือดอุดตัน (atherosclerosis) หรือการอุดตันของเส้นเลือด ทั้งนี้เมื่อหลอดเลือดเกิดการอักเสบขึ้นอย่างต่อเนื่องจะส่งผลให้การไหลเวียนของเลือดมีปัญหา ทำให้ความดันโลหิตเพิ่มขึ้น และเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดในระยะยาว
-
ความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดและหัวใจ
การอักเสบของเส้นเลือดจากการได้รับควันบุหรี่มือสองสามารถนำไปสู่ปัญหาทางสุขภาพที่ร้ายแรง เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (coronary artery disease) และภาวะหัวใจล้มเหลว (heart failure) การอักเสบที่เกิดขึ้นทำให้หลอดเลือดสูญเสียความยืดหยุ่น และมีโอกาสเกิดการตีบแคบมากขึ้น ซึ่งจะส่งผลต่อการส่งเลือดไปยังหัวใจและอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายอย่างมีประสิทธิภาพ
นอกจากนี้ ควันบุหรี่มือสองยังมีผลกระทบต่อการทำงานของ **เยื่อบุหลอดเลือด** (endothelium) ซึ่งเป็นชั้นบาง ๆ ของเซลล์ที่บุอยู่ภายในหลอดเลือด เยื่อบุหลอดเลือดที่ถูกทำลายจากควันบุหรี่จะไม่สามารถผลิตสารที่จำเป็นในการรักษาความสมดุลของการไหลเวียนเลือดและความดันโลหิตได้ การเสื่อมสภาพของเยื่อบุหลอดเลือดนี้เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและโรคหลอดเลือดสมอง
-
ผลกระทบต่อผู้ที่ไม่สูบบุหรี่
แม้ว่าผู้ที่สูบบุหรี่จะได้รับผลกระทบโดยตรง แต่ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดและสูดดมควันบุหรี่ก็มีความเสี่ยงที่จะเกิดการอักเสบของเส้นเลือดเช่นกัน โดยเฉพาะเด็กและผู้สูงอายุ การได้รับควันบุหรี่มือสองสามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคระบบทางเดินหายใจได้
การป้องกันผลกระทบจากควันบุหรี่มือสองสามารถทำได้โดยการหลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีการสูบบุหรี่ การสร้างพื้นที่สาธารณะที่ปราศจากควันบุหรี่ และการสนับสนุนให้ผู้สูบบุหรี่เลิกสูบเพื่อลดการปล่อยควันบุหรี่สู่สิ่งแวดล้อม
ทั้งนี้การสร้างความตระหนักถึงอันตรายของควันบุหรี่มือสองมีความสำคัญอย่างยิ่งในการลดการอักเสบของเส้นเลือดและป้องกันโรคที่เกี่ยวข้องกับระบบหลอดเลือด
ได้รับการสนับสนุนโดย ฮอยอาน่า